Nie tylko Bieszczady bliskie

Bliskie nie tylko Bieszczady, a ludzie, z którymi się spotkałam i spędziłam przemiło weekend.
Byliśmy w Witryłowie. To wieś położona na lewym brzegu Sanu, przy ujsciu potoku Witryłówki

Witryłów leży na obszarze starego osadnictwa ruskiego w dolinie Sanu. Osada powstała zapewne jeszcze przed 1340 r. A ponieważ nie jest znane prawo tej wsi, było więc ono prawdopodobnie ruskie. W źródłach Witryłów występuje po raz pierwszy w 1424 r. Osada nosiła nieco odmienną od współczesnej nazwę: Iutrilow. Pochodzi ona, jak się wydaje, od któregoś ze starych ruskich imion. Z 1507 r. pochodzi wzmianka o istnieniu cerkwi parafialnej. Po ludności ruskiej pozostała położona na wzgórzu świątynia (parafia Końskie) pw. św. Michała Archanioła, niegdyś cerkiew greckokatolicka. Wzniesiona w 1812 r., przebudowana na pocz. XX stulecia z zatarciem stylu (usunięto kopułę). Świątynia jest drewniana, konstrukcji zrębowej, na kamiennym podmurowaniu, dwudzielna. Posiada prezbiterium zbliżone do kwadratu i chór muzyczny wsparty na 2 filarach.

Dużą atrakcją Witryłowa jest wisząca kładka nad Sanem. Można dzięki niej łatwo dotrzeć do Ulucza, do zabytkowej cerkwi.

Wzniesiona na górującym nad wsią wzgórzu Dębnik, otoczona starodrzewiem.

Z cerkwią i miejscem jej budowy związana jest legenda. Podobno trzykrotnie zabierano się do budowy u stóp wzgórza i za każdym razem nieznana siła przenosiła cały materiał budowlany na szczyt Dębnika. W końcu budowniczy zrozumieli, że miejsce powstania świątyni zostało wskazane w cudowny sposób i tak do dziś, na szczycie Dębnika możemy podziwiać cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego.

Według dotychczasowych przekazów, cerkiew została wzniesiona w latach 1510-1517, zaś przebudowana w drugiej połowie XVII i w XIX wieku. Dotąd uważana była za najstarszą z zachowanych drewnianych cerkwi w Polsce, a być może także i w Europie. Jednak przeprowadzona w ostatnich latach analiza dendrochronologiczna przeniosła datowanie budowy cerkwi na rok 1659. Wzniesiona z użyciem siekier i toporów (bez użycia pił) z drewna pochodzącego z drzew ściętych w 1658r. Odmłodzenie cerkwi nic a nic nie umniejszyło jej urody 🙂

Odwiedziliśmy jeszcze Sanocki skansen. Utworzone w 1958 roku z inicjatywy Aleksandra Rybickiego, a otwarte dla zwiedzających w 1966 r. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku to największy skansen w Polsce – ma powierzchnię 38 ha.

 

Składa się z pięciu sektorów, odpowiadających głównym grupom etnicznym południowo – wschodniej Polski, i liczy łącznie kilkadziesiąt obiektów, od wiejskich chat do kapliczek przydrożnych, a także dwie cerkwie ( trzecia w trakcie rekonstrukcji ) i kościół.

źródło tekstu: tablice informacyjne, internet.

zdjęcia: Gregor